Yatakta uzanıp başımızı yastığa koyduğumuzda uykuyla mücadele ediyor olabiliriz. Bu durum bazen öyle önemli boyutlara ulaşır ki bazı geceler sabaha kadar uyanık kalabilirsiniz. Günün yorgunluğu, beynin arka planında dönen düşünceler, uyku için rahat bir ortamın olmaması verimsiz uykunun başlıca sebepleridir. Uykusuzluk, özellikle bir niyete takılıp kalmış kişilerde ve iş hayatı nedeniyle uykusunu ayarlayamayan kişilerde oldukça sık görülebilmektedir.
KRONİK UYKUSUZLUK (UYKUSUZ HASTALIĞI) BELİRTİLERİ
Uykusuzluk, uyku bozukluğu olarak bilinen yeterince uyuyamama veya uyku kalitesinin düşük olması durumunu ifade eder. Kişi uykuya dalamama, uyku sırasında sık sık uyanma ya da erken uyanma gibi temel sorunlar yaşayabilir.
Uykusuzluk birkaç gece sürerse süreksiz, 1 hafta ile 3 hafta arasında sürerse kısa süreli, 3 haftadan fazla sürerse kronik uykusuzluk olur. Kronik bir hastalığa dönüşebilir ve uyumsuzluk doğrultusunda çok zarar verici olabilir.
Uykusuzluk doğal uyumu bozar ve tedavisi çok zor olabilir. Hastalar genellikle öğleden sonra veya akşam saatlerinde kısa bir süre uyudukları için geceleri de uyumakta zorlanırlar. Diğerleri sonunda vücutlarını kullanmaya çalışır. Bu da çok ciddi fiziksel ve ruhsal sorunlara yol açar.
Genellikle gerginlik, kaygı, depresyon, fiziksel rahatsızlıklar, ilaç tedavisi veya belirli bir konunun kullanılması nedeniyle oluşur. Kronik uykusuzlukta belirtiler en az üç ay devam eder ve günlük yaşam akışını olumsuz etkiler.
KRONİK UYKUSUZLUK (UYKUSUZLUK HASTALIĞI) NEDENLERİ
-
Stres ve endişe:Özellikle yoğun iş programı, maddi zorluklar, ilişki sorunları ya da sınav stresi gibi nedenler birçok kişinin uyku sistemini bozabilir.
-
Fiziksel sağlık sorunları:Kronik ağrı, astım ve alerji, reflü, kireçlenme gibi rahatsızlıklar uyku kalitesinin düşmesine neden olabilir.
-
İlaçlar ve özel kullanım:Bazı ilaçlar ve uyarıcılar uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.
-
Çevresel faktörler:Gürültü, ışık kirliliği, yüksek sıcaklık veya soğukluk, yatak ve yastık seçimi gibi çevreyi etkileyen çevresel faktörler uyku düzenini bozabilir.
Uykuya Dalarken Huzursuz Bacak Sendromu
Genellikle dinlenme halindeyken veya Bacaklarda uykuya geçiş sırasında tanımlanamayan huzursuzluk, karıncalanma, yanma, batma ve ağrıların ortaya çıkmasıdır. bu rahatsızlıktan muzdarip insanlar ayağa kalkıp yürüdüklerinde şikayetlerinin azaldığını söylüyor. Semptomlar belirginleştikçe uykuya dalarken veya uyurken yaşam kalitesi bozulur.
UYKUSUZLUK VÜCUTTA NELER YAPIYOR?
Enerji seviyesini düşürdüğü ve ruh halini olumsuz etkilediği için yaşam kalitesini çok düşük seviyeye düşürür. Uzmanlar sağlıklı bir yaşam için günde 7-8 saat uyumayı öneriyor. İnsan yaşamının düzenli işleyişi için verimli uyku bir kuraldır, aksi halde vücudun diğer fonksiyonları görevlerini yerine getiremeyebilir. Çoğu zaman gerginliğe ve travmaya neden olan bu rahatsızlık uzun vadede kişiyi hayatın akışından alıkoyabilmektedir. Yeterli dinlenme süresine izin verilmeyen vücutta bağışıklıkta azalma ve yorgunluk görülür.
UYKUSUZLUK NASIL GEÇER?
Uykusuzluğun tedavisi için altta yatan nedenlere öncelik verilmelidir. Çünkü kişiden kişiye farklılık gösteren bu tedavi sistemleri bazen yüzeysel uygulamalarla bazen de ilaçlar ve derin tekniklerle gerçekleştirilmektedir. Hastanın yaşam tarzı, semptomları ve sağlık durumu göz önünde bulundurulmalıdır.
-
Uyku düzeninde değişiklikler yapılmalıdır. Uyku ve uyanma saatlerinin düzenli hale getirilmesi, yatak odasının rahat ve konforlu bir ortam haline getirilmesi, yatak odasında elektronik cihaz kullanımının azaltılması ve yatmadan önce yavaşlama rutininin oluşturulması bu değişikliklerin başında gelmektedir.
-
Doktorlar, uyku hapları veya antidepresanlar gibi uykusuzluk için ilaçlar yazabilir. Bununla birlikte, bu ilaçların uzun süreli kullanımı bağımlılığa neden olabilir ve bu nedenle yalnızca kısa süreli ve sıkı denetim altında kullanılması önerilir.
-
Bilişsel davranışçı terapi, uyku bozukluklarının tedavisinde sıklıkla kullanılan bir psikoterapi yöntemidir. Bu tedavi, uyku hijyeni, gevşeme teknikleri ve uyku sorunlarına dikkat çekmek için bireysel veya grup terapi seanslarını içerir.
-
Düzenli fiziksel aktivite ve hareket rejimi uyku kalitesini artırabilir ve uykusuzluk semptomlarını azaltabilir.
-
Uykusuzluk tedavisinde yoga, meditasyon ve akupunktur gibi alternatif tıp tedavileri yardımcı olabilir. Ancak yaptırmadan önce derinlemesine araştırma yapmanız önerilir.
